Δημιουργία καταιγίδας

Η καταιγίδα είναι νέφος κατακόρυφης ανάπτυξης και ξεκινάει σαν cumulus το οποίο συνεχώς μεγαλώνει περνώντας από το ένα στάδιο στο άλλο, cumulus congestus (ογκώδες),



cumulus calvus (καραφλό) και cumulonimbus ή σωρειτομελανίας ο οποίος στο ώριμο πια στάδιο του ονομάζεται καταιγίδα.



Η κατακόρυφη ανάπτυξη του μπορεί να φτάσει την τροπόπαυση, στα όρια της στρατόσφαιρας,να φτάσει και να ξεπεράσει τα 10.000 μέτρα ύψος και εκεί μην έχοντας δυνατότητα να αναπτυχθεί άλλο κάθετα και λόγω των ισχυρών άνεμων ανοίγει οριζόντια παίρνοντας σε σχήμα το γνωστό «αμόνι» στην κεφαλή του.
Οι αναταράξεις και οι άνεμοι εσωτερικά – ανοδικοί και καθοδικοί – είναι πάρα πολύ ισχυροί ξεπερνώντας τα 20 m/sec(9-10 beafort), μην επιτρέποντας στο εσωτερικό του ελπίδες για ισορροπημένη πτήση από κανενός είδους πτητικό μέσο.
Η βάση μιας καταιγίδας είναι από μερικά έως πολλά χιλιόμετρα, μπορεί να έχει τοπικό χαρακτήρα (isolated thunderstorms), όπου είναι συνήθως καταιγίδες
καλοκαιρίας, πιθανώς να είναι κρυμμένη πάνω από στρατόμορφα σύννεφα (imbedded) και αυτό την καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνη επειδή δεν τη βλέπουμε
για να την αποφύγουμε, αλλά ίσως και να εμφανιστεί σε ομάδες πολλών καταιγίδων σαν γραμμή λαίλαπος (squall line) κατά μήκος ψυχρών μετώπων και το μήκος τους είναι από 15 έως 300 χλμ.
Ας εξετάσουμε λοιπόν πρώτα τα αίτια μιας καταιγίδας, γιατί και κάτω από ποιες συνθήκες δημιουργείται.
Βασικά συστατικά είναι να έχουμε αστάθεια, δηλαδή θερμικές συνθήκες σαν αυτές που θέλουμε για να πετάμε ψηλά, και το άλλο συστατικό είναι η υγρασία στην ατμόσφαιρα, όσο πιο πολύ τόσο το καλύτερο για την πεινασμένη καταιγίδα. Η υγρασία της ατμόσφαιρας είναι αυτό που τη θρέφει με τη αποβολή της λανθάνουσας ή άδηλης θερμοκρασίας (latent heat).
Καθώς το σύννεφο δημιουργείται, η υγρασία – οι υδρατμοί - φτάνοντας στο σημείο δρόσου υγροποιούνται και από αέρια μορφή παίρνουν πάλι υγρή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αποβολή ενέργειας υπό τη μορφή θερμοκρασίας, δηλαδή την απελευθέρωση της θερμότητας που είχε αποκτηθεί κατά την εξάτμιση, και έτσι υπάρχει ώθηση του αέρα ψηλά και μετά την βάση του νέφους και αναλαμβάνει σαν κύρια πηγή ενέργειας για την ανάπτυξη του.



Να σημειώσουμε εδώ ότι ένα ισχυρό στρώμα αναστροφής ή ακόμη κι ένα στρώμα ξηρού αέρα,μπορεί να σταματήσει την ανάπτυξη της. Η διαφορά σε ένα δυνατό θερμικό από μια υποψήφια καταιγίδα είναι η πλούσια παροχή υγρασίας κοντά στο έδαφος που ωθείται ψηλά.
Έχοντας τα δύο βασικά συστατικά – την αστάθεια και την υγρασία – χρειάζεται ένας μηχανισμός σκανδάλης (triggering mechanism) όπως και στα θερμικά για να ξεκινήσει η δημιουργία της. Τον ρόλο της σκανδάλης παίζουν τα βουνά ή η διέλευση ενός ψυχρού μετώπου. Και τα δύο ανυψώνουν ψηλά τον υγρό και θερμότερο αέρα, τα βουνά λόγω της μορφολογίας τους ενώ το ψυχρό μέτωπο συμπιέζοντας και ανυψώνοντας τον θερμότερο αέρα.
Βέβαια και η θερμική δραστηριότητα παίζει το ρόλο της σκανδάλης.
Σε περιοχές με αρκετή υγρασία, καταιγίδες δημιουργούνται την ημέρα αλλά και τη νύχτα, όταν ένα ψυχρό μέτωπο κινείται στην περιοχή ανεβάζοντας ψηλά τον υγρό και θερμότερο αέρα. Καθώς τα μέτωπα κινούνται πιο αργά τη νύχτα μπορούν να δημιουργήσουν καταιγίδες οι οποίες να κρατήσουν πολλές ώρες.

Πληροφορίες-Πηγές από ιστοσελίδες που ασχολούνται με τον καιρό