Μυστηριώδης αύξηση του μεθανίου

Τα επίπεδα του μεθανίου στην ατμόσφαιρα - ενός "αερίου του θερμοκηπίου" 25 φορές πιο ισχυρού από το διοξείδιο του άνθρακα- αυξήθηκαν απότομα το 2007 και οι επιστήμονες δεν ξέρουν την αιτία. Σε μια παρεμφερή εξέλιξη, ήρθαν στο φως νέα επιστημονικά στοιχεία ότι είναι οι ανθρώπινες δραστηριότητες και όχι τα φυσικά φαινόμενα που ευθύνονται άμεσα για την άνοδο της θερμοκρασίας στις παγωμένες περιοχές των πόλων, τόσο στην Αρκτική όσο και στην Ανταρκτική.

Η ποσότητα του ατμοσφαιρικού μεθανίου, βασικού συστατικού του φυσικού αερίου, έχει υπερδιπλασιαστεί από την προβιομηχανική εποχή, αλλά παρέμενε σταθερή την τελευταία δεκαετία, μέχρι να αρχίσει να αυξάνεται απότομα το 2007 για λόγους που δεν είναι ξεκάθαροι. Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι ακόμα δεν έχουν κατανοήσει καλά τον κύκλο του μεθανίου στη φύση.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη του πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ, έκπληξη αποτέλεσε το γεγονός, πέρα από την απότομη άνοδο που απελευθέρωσε εκατομμύρια τόνους μεθανίου στην ατμόσφαιρα, το γεγονός ότι η αύξηση αυτή συνέβη ταυτόχρονα σε όλον τον πλανήτη, αντί να είναι εντοπισμένη, κυρίως στο βόρειο ημισφαίριο, όπου υπάρχουν και οι περισσότερες πηγές εκπομπής μεθανίου (ιδίως στη Σιβηρία). Όμως η παράλληλη άνοδος στο νότιο ημισφαίριο παραμένει μυστήριο.

Οι προβιομηχανικές συγκεντρώσεις μεθανίου ήσαν περίπου 700 μέρη ανά δισεκατομμύριο και αυξήθηκαν σταδιακά στα 1.773 μέρη μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα. Μόνο το 2007 υπήρξε άνοδος 10 μερών/δισεκατομμύριο, που θεωρείται πολύ μεγάλη για μια τόσο σύντομη χρονική περίοδο, σύμφωνα με τους ερευνητές του ΜΙΤ. Αν και το διοξείδιο του άνθρακα είναι πολύ περισσότερο στην ατμόσφαιρα (385 μέρη ανά εκατομμύριο), το μεθάνιο συνιστά μεγαλύτερη απειλή γιατί εγκλωβίζει πολύ αποτελεσματικότερα τη θερμοκρασία από ό,τι το διοξείδιο.

Το μεθάνιο μπορεί να καταστραφεί στην ατμόσφαιρα από χημικές αντιδράσεις που εμπλέκουν την ελεύθερη ρίζα υδροξυλίου (ΟΗ). Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι η αύξηση του ατμοσφαιρικού μεθανίου οφείλεται, εν μέρει τουλάχιστον, στην -αγνώστου αιτιολογίας- μείωση του ατμοσφαιρικού ΟΗ.

Από την άλλη, ανησυχητικές είναι οι εξελίξεις στους πόλους της Γης. Προ ημερών ανακοινώθηκε ότι το στρώμα πάγου της Αρκτικής είναι το λεπτότερο από τότε που τηρούνται τα σχετικά επιστημονικά αρχεία. Τώρα, μια νέα έρευνα της Μονάδας Κλιματικών Ερευνών του βρετανικού πανεπιστημίου East Anglia επιβεβαίωσε ότι είναι οι άνθρωποι και όχι η φύση που πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι για την άνοδο της θερμοκρασίας στον παγωμένο Βορρά, αλλά και στο Νότο.

Έτσι, πλέον υπάρχουν στοιχεία και για την Ανταρκτική, τα οποία που θεμελιώνουν τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και σε αυτήν την ήπειρο, καθώς μέχρι τώρα υπήρχαν ορισμένες αμφιβολίες γι' αυτήν - αλλά όχι πια. Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι πλέον ότι "όλες οι ήπειροι του κόσμου θερμαίνονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα".

Εκπρόσωπος του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή δήλωσε πως τα νέα στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτό που αναμενόταν και για την Ανταρκτική, όπου τα επιστημονικά δεδομένα ήταν λιγότερα μέχρι τώρα.

Οι επιστήμονες του βρετανικού πανεπιστημίου ανέλυσαν στοιχεία θερμοκρασιών από τους δύο πόλους κατά τον τελευταίο αιώνα και τα συσχέτισαν με υπολογιστικά κλιματικά μοντέλα. Το συμπέρασμα που κατέληξαν, ήταν ότι το μοντέλο εκείνο που συμπεριλάμβανε τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (αύξηση αερίων του θερμοκηπίου, όζοντος κλπ) και όχι αυτό που συμπεριλάμβανε τις επιπτώσεις των φυσικών φαινομένων (εκρήξεις ηφαιστείων, κύκλοι ηλιακών κηλίδων κλπ) ήταν αυτό που ταίριαζε με την πραγματική διαχρονική εξέλιξη της θερμοκρασίας τόσο στο Νότιο όσο και στο Βόρειο Πόλο.

Μια αξιοσημείωτη διαπίστωση της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο γεωφυσικό περιοδικό ?Geophysical Research Letters, είναι ότι η άνοδος της θερμοκρασίας στους πόλους θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη, αν δεν είχε μεγαλώσει η τρύπα του όζοντος λόγω των χλωροφθορανθράκων.

"Αν φτιάξουμε την τρύπα του όζοντος, η υπερθέρμανση του πλανήτη θα ενταθεί", δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Αλεξέι Καρπέτσκο.

πηγές:iKypros.com